Blockchain teknolojisi, işlemleri kaydetmek, varlıkları izlemek ve güven oluşturmak için paylaşılan, değişmez bir defter veya veritabanıdır . Veritabanı olarakta kullanabileceğiniz blockchain bilgileri elektronik olarak dijital bir formda saklar. Blockchainler güveni oluşturmak için üçüncü bir tarafa ihtiyaç duymaz ve kendi başına veri güvenliği garantisi verir. Blockchain işlemleri kaydederken hem güvenli ve merkezi olmayacak şekilde kayıt yaptığı için kripto para sisteminde önemli rolü vardır.
Tipik bir veritabanı verileri tablolar üzerinden yapılandırırken, bir blockchain verileri dizilmiş bloklar halinde tutar. Bu veri yapısı, merkezi olmayan yapıda kullanıldığında geri döndürülemez bir veriyi elde etmenize olanak verir. Bu geri döndürülemez yapısıyla ortamda ki bir verinin kaybolmamasını ve verinin üzerine yazılmamasını sağlar. Bankacılık, alım ve satım işlerinde kullanılan bir veritabanı olması yeteneği kazandırıyor.
Blockchain teknolojisi nasıl çalışır?
Bir blockchaini işlemlerin tarihsel bir kaydı olarak düşünün. Her blok bir sıradaki önceki bloğa zincirlenir ve bir ağda değişmez bir şekilde kaydedilir. Şifreleme teknolojisi ile her zincire benzersiz bir hash kodu uygular.
Merkezi olmayan bir veritabanı şeklinde ilerler ancak her bilgi bir düğüm şeklinde birbirine eklenir. Bu bir zinciri simgeler. Her düğüm eşsiz ve değişmez şekilde tutulur. Her işlemi tutan, dağınık olmasıyla gizli ve güvenli olmasına sebep olur.
Blockchain nerelerde kullanılır?
Blockchain teknolojisi, kripto paralar, bankacılık hizmetleri, varlık transferi gibi bir çok alanda kullanılabilmektedir.
Kripto para sektörü
Günümüzde blockchain denildiği zaman ilk akla gelen kullanımı kripto paralar. Bitcoin ve Ethereum vb. kripto para birimlerinin temel taşıdır. İnsanlar bu kripto paraları aldıklarında veya sattıklarında ki işlemler bir blockchain zincirine kaydedilir. Bu sayede alım ve satım işlemleri kaydı tutulmuş ve işlemler gerçekleşmiş olur.
Bankacılık sektörü
Kripto para biriminden farklı olarak, blockchain dolar, euro vb. gibi ulusal para birimindeki işlemleri işlemek için de kullanılıyor. İşlemler daha hızlı doğrulanabileceği ve üçüncü bir taraf tarafından güvenlik gerektirmeden kayda alınabileceği için bankalar tarafından tercih sebebi olabilir.
Oylama
Ayrıca Blockchain modern bir oylama sistemini kolaylaştırmak ve ve güvenini sağlamak için kullanılabilir. Blockchaini bu şekilde kullanmak, oyların çalınmasını ve oy kullananların aklında şüphe bırakmayacak şekilde şeffaf seçimin olmasının olanak verir.
Varlık Transferleri
Blockchain ile varlık ticaretini daha hızlı ve kayıtların kaybolmayacak şekilde tutulmasına olanak sağlar. Ayrıyeten dijital sanat ve son zamanlarda gündemde olan NFT alım ve satımın da oldukça popüler.
Blockchain’in Artıları
Dağıtılmış Olması
Blockchain verisi dağıtılmış ve binlerce aygıtta tutulduğu için teknik arızalar ve veritabanı saldırılarına karşı oldukça dayanıklıdır. Bir node’un sistem arızası vermesi ağın güvenliği ya da çalışmasını etkilemez.
Maliyeti Düşük Olması
Blockchain ağı kullanırken üçüncü taraf doğrulamasını ortadan kaldırarak daha düşük maliyetli olmasına yol açar.
Güvenli İşlemler
Blockchain de bir işlem gerçekleştikten sonra, bu işlem blockchain ağı tarafından doğrulanmalıdır. Bu doğrulama yapıldıktan sonra işlem blok düğüm zincirine eklenir. Bir blok üzerinde değişim gerçekleştiğinde o bloğa ait hash kodu değişir, ama kendinden sonraki bloğun hash kodu değişmez. Bu tutarsızlık blok zincirindeki bilgilerin değişmesini zorlaştırır.
Blockchain’in Eksileri
Teknoloji Maliyeti
İşlemleri doğrulamak için tipik bir veritabanından daha çok elektrik tüketir. Bu sadece block zinciri işlemini pahalı hala getirmez, bunun yanında çevre kirliliği üzerinde olumsuz etki yaratır.
Yasa Dışı Faaliyet
Blockchain’in dağıtılmış olması fazla gizlilik sağlar. Bu da suçlular için pozitif ortam yaratır. Yapılan yasa dışı işleri takip etmeyi daha zor hale getirir. Bitcoin (BTC) ilk çıktığında darkweb alanında özellikle yasadışı işlerdeki ticaret için kullanılmaktaydı. Uyuşturucu, kaçak silah, +18 İçerik satışları gibi bir çok yasadışı işin ticaretinde alış ve satışlarda Bitcoin (BTC) kullanılmaktaydı. Sonrasında topluluklar Bitcoin (BTC) yi benimseyerek populeritesini artırınca yeni güncellemeler ile birlikte halka arzı normal yasal yollarda da kullanılacak şekilde piyasaya sürüldü. Devletler bu konuda gerekli önlemleri almaktadır. Kısa süre içinde de tamamen kontrolu ele alınmış olacaktır.
Verilerin Değiştirmek
Blockchain’in en güçlü avantajlarından biri de verileri değiştirememek olsa da veriyi değiştirmeye ihtiyaç duyulduğu zaman bu işlemin gerçekleştirmesi çok zorludur.
Genellikle zincirin çıkarıldığı ve yenisinin başlatıldığı hard fork gerekli olur.