E-Ticaret Nasıl Başladı?
E-ticaret 1990 yıllarda başlamıştır. İlk olarak telefon görüşmeleri, satış kanalları ile ortaya çıkmıştır. İnternetin kullanılmasının yaygınlaşması ile beraber şekil değiştirerek internet sitelerinden satış yapılmaya başlanmıştır.
Pandemi ile beraber evde geçirilen sürenin artması ile beraber alışverişlerin online yapılacağı birçok insan tarafından deneyimlendi. Pandemi süreci iki seneye yakın bir süreç olduğu için insanlar e ticaret konusunda alışkanlıklar edindiler, ayrıca bu yolla yapılan alışverişlerin daha güvenli ve kolay olduğu deneyimlendi.
Pazarlama ve ticaretin en önemli kaynaklarından biri de hitap ettiğimiz kitledir. Sunduğunuz ürünün kalitesi kadar hitap ettiğiniz kitlenin özelliklerini iyi anlayıp analiz edip ona göre hizmet sunmanız satışlarını için oldukça kıymetlidir.
Kuşakların sınıflandırılması
Kuşaklar dönem özelliklerinden oldukça etkilenir. Bu sebeple dönemsel olarak bilimsel makalelerde doğan nesillerin yıllarına göre bazı isimlendirmeler yapılmıştır.
Yapılan araştırmaları sınıflandırmak, düzenlemek sonuçların daha doğru olması için kullanılan bir yöntemdir.
Kuşaklar ile ilgili geçmişte farklı tanımlamaların ve sınıflandırmaların yapıldığı görülmektedir. Aynı tarihlerde yaşayan, aynı sosyo-kültürel çevrede yetişen kişilerin davranış şekillerinin uyumluluk göstermesi bu kuşakların gruplandırılmasında genelleme yapılabilmesine sağlamıştır.
Tarihi ve kültürel olaylar arasındaki farklılık, kuşakların sınıflandırılmasındaki en temel unsurlardır. Fakat gelişen teknoloji küreselleşmeyi ortaya çıkartarak insanlık için değişimi önceki dönemlere kıyasla çok daha hızlandırmıştır. Tarihi olaylara göre sınıflandırılan kuşaklar artık bilgi teknolojilerindeki gelişim ile birlikte yeni bir döneme girilmesini ve bu çerçevede sınıflandırılma yapılmasına neden olmuştur.
| 1965 yılından itibaren kuşakların sınıflandırılması sosyolojik bağlamda yapılmaya başlanmıştır. Y ve özellikle de Z kuşağının ardından gelecek yeni kuşaklar bu durumun en güzel örneklerini oluşturmuştur (Kuyucu, 2014: 56). Fakat kuşakların başlangıç yılları ülkelere ve bölgelere göre farklılık gösterebilmektedir. (Yüksekbilgili, 2015: 261-265). |
| Sessiz kuşak | 1927-1945 |
| Bebek patlaması | 1946-1964 |
| X kuşağı | 1965-1979 |
| Y kuşağı | 1980-1999 |
| Z kuşağı | 2000-2020 |
Z kuşağı hangi yılları kapsar?
Çeşitli araştırmalara kaynak olmuş kuşaklar fikrinin tarihlere ayrılmaları konusunda bir netliğe tam olarak varılamamıştır. Bazı kaynaklarda z kuşağı başlangıcı 2000 yılı denilse de daha çok 1996 yılı itibari ile z kuşağının başladığını söylenir. Burada yıldan ziyade çocuğun içine doğduğu ortam özellikleri açısından ortak özelliklerin olması söz konusudur. İstanbul’da 1996 yılında doğmuş bir çocuk teknolojik ve demografik özellikleri aynı tarihte ücra bir köye doğmuş çocuğun şartları aynı değildi. Ama yıllar içinde bir gerçek var ki, bu nesil tam olarak teknolojinin içine doğdu. Eğitim sistemi bütünüyle şekil değiştirdi ve ebeveynlerin tutumları değişti.
Z kuşağının bitiş noktası da başlangıcı kadar tartışmalıdır. Bazı kaynaklarda 2020 deniyor bazılarında ise 2012 yılı referans alınıyor.
Z kuşağının özellikleri nelerdir?
Z kuşağı temsilcilerinin analitik ve hızlı düşünme metotlarının oldukça yüksek olduğunu belirtmek mümkündür. Ancak bütün bu özellikler bireysellikten öteye geçmemektedir. Takım çalışmalarına yatkın olmayan bu kuşağın kendilerine olan öz güvenleri yüksektir.
▶Bununla beraber ailelerinin onlara değişik baktıkları gerçeği üzerinde fikir sahibi olmaları çok yüksektir. Özgürlerdir, bağımsızdırlar ve onlar adına mümkün olmayan herhangi bir şey yoktur.
▶Z jenerasyonunun yüzde 60’ı dünyayı değiştirmeyi hayal ediyor. Bu dünyayı değiştirmeyi hayal eden yüzde 39’luk Y jenerasyonundan çok daha fazla.
▶Üniversite diplomasını önemseyen yüzde 71’lik Y jenerasyonunun yanında yüzde 64’lük Z jenerasyonu oranı, onların üniversiteye bir önceki jenerasyondan daha az önem verdiklerini gösteriyor.
▶Yapılan araştırmalara göre lise öğrencilerinin yüzde 72’si bir gün bir iş kurmak istiyor, yüzde 61’i ise çalışan olmaktansa girişimci olmayı tercih ettiğini söylüyor. Bu oranlar, onların Y jenerasyonundan daha fazla girişimci bir ruha sahip olduklarını gösteriyor.
▶Okullarından arta kalan zamanın yüzde 41’ini telefon ve bilgisayarları birden çok konuşmayı aynı anda idare ederek geçiriyorlar.
Z kuşağına hitap etmek şirketinize ne kazandırır?
Z kuşağı hem nüfus olarak hem de kendinden önceki nesli etkileme konusunda çok kuvvetli bir topluluktur.
Y kuşağına mensup olan ebeveynleri ile ilgili yapılmış araştırmalara göre satın alma davranışlarında çocuklarının fikirlerine göre alışveriş yaptıklarına dair veriler bulunmaktadır.
Ayrıca teknolojiye z kuşağı kadar yatkın olmayan y kuşağı alışverişlerinde z kuşaklarından yardım alabilmektedirler.
Özetle, müşteri kitlenizin büyük bir kısmını oluşturan z kuşağının ihtiyaç ve taleplerine dikkat etmeniz sizlerin satış oranlarını artırıp şirketinizi bir adım öteye taşıyabilecektir.
Z kuşağı nasıl alışveriş yapar?
- 8 saniye kuralı
Z kuşağının dikkatini çekebilmek için ilk 8 saniye çok önemli. Bu kuşağın bireylerinin dikkat süresinin 8 saniye olduğunu bu sebeple dikkatlerinni 9. Saniyeden itibaren dağılarak satış performansınızın düştüğünü söyleyebiliriz.
- Dürtüsellik
İhtiyaçlarını geciktirmeden gidermeye yönelik tutumları sebebi ile hızlı ve anlık alışveriş yapmayı tercih eden bireylerdir.
- Araştırma
En ucuz ve en kaliteli ürünü almaya birçok siteyi tarayarak alışveriş yapmaya meyillilerdir. Y nesli gibi sabit bir satıcıdan alışveriş yapıp sadık kalmak yerine düzenli olarak kendilerini yenileyemeye devam ederler.
- Toplumsal konular
Çevre, doğa, eşitlik gibi konularda oldukça hassas olan bu nesil bu anlamda hassasiyet gösteren kuruluşları takip edip onların ürünlerini almayı tercih etmektedirler.
Bu sebeple toplumsal konulara yönelik paylaşım ve çabalarınızı daimi olarak göstermeye bakın.
- Videolar
Günümüzde bütün sosyal medya platformlarının, kısa video özelliği getirip bu alanda çalışmasının en önemli sebeplerinden biri bu neslin video üretme ve izleme konusunda göstermiş oldukları yoğun tutumdur.
- Sosyal platromlar
Her türlü işin nasıl bir iş olduğunu anlamak için öncelik olarak gösterdikleri davranış eğilimi sosyal medya platformlarını kontrol etmektir.
Z neslinin tamamına yakını en az bir sosyal medya platformunu aktif olarak kullanmaktadır bu sebeple işletmenizin tanıtımlarını daimi olarak sosyal medyada göstermeye çalışın.
- Mobil uyumluluk
Z neslinin günün büyük bir bölümünü ve her türlü işini aplikasyonlarla devam ettirmektedir.
Yaptıkları işi, bekledikleri otobüsü, yaptıkları alışverişi aplikasyonlar üzerinden takip etmektedirler.
Sitenizin mobil destekli olmasına özen göstermelisiniz.
Z Kuşağını Anlamak E-Ticarette Büyümenize Nasıl Yardımcı Olur?
E-ticarette gelişebilmek ve büyüyebilmek için, hem günceli hem de geleceği planlamak gerekir. Günümüzün en güncel grubunu oluşturan Z jenerasyonu, aynı zamanda gelecekte de hem girişimci hem de müşteri olarak, e-ticaret için büyük bir potansiyel taşımaktadır. Bu nedenle “Z kuşağı nedir?” sorusuna cevap aramak, her e-ticaret firmasının gerçekleştirmesi gereken bir eylemdir.
Z kuşağını anlamak, e-ticaretin gelecekte nasıl şekilleneceği hakkında fikir sahibi olunmasına katkı sağlar. E-ticaretin lider firmalarına göz atıldığında, bu kuşağı hedefleyen çalışmalara ayrılan mesainin boşa gitmediği net bir şekilde görülebilmektedir. E-ticaretin hitap ettiği bu güncel gruptaki bireylerin, gelecekteki hedef kitleyi de oluşturacak olması, elbette e-ticaret sitelerinin büyümelerine yardımcı olacaktır.
E-ticaret sitelerinin, Z jenerasyonunu sadece müşteri kitlesi olarak değil, bir çeşit iş ortağı olarak görmesinde de fayda vardır. Yeni nesil iş fikirlerinin daha yaygın ve tutarlı olduğu bu jenerasyonun iş ve fikir gücünden yararlanmak da e-ticaret sitelerinin büyüme konusunda atabileceği bir adım olabilir.
